Haniye’ye ‘saat 2 suikastı’

Emre ERGÜL

Pazartesi, 29 Temmuz… Akşam… Katar’da yaşa­yan Hamas Siyasi Büro Şefi İsmail Haniye, İran Cum­hurbaşkanı Mesud Pezeşki­yan’ın yemin törenini izle­mek için İran’a gitti. Salı, 30 Temmuz… Öğle sa­atleri… Haniye, alkışlarla İran Meclisi’ne girdi; töreni izledi.

Aynı gün… Saat 14.00… Lübnan’dan bir suikast ha­beri geldi: “Hizbullah komu­tanı Fuad Şükür’ün Beyrut’ta kaldığı ev vuruldu.” ABD’nin 1983’te 241 Amerikan aske­rinin öldüğü saldırıyı düzen­lediği için kellesine 5 milyon dolar ödül koyduğu Şükür hayatını kaybetmişti. (Lüb­nan emniyet güçleri, dün akşam saatlerine kadar Şü­kür’un cesedini arıyordu.)

Haniye, aynı saatlerde Tah­ran’da Pezeşkiyan ve İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Ha­maney’i ayrı ayrı ziyaret edi­yordu… Görüşmelerin ardın­dan Haniye, dinlenmek için Devrim Muhafızları’nın koru­masında olan gaziler için hiz­met veren bir konuta geçti…

Çarşamba, 31 Temmuz… Saat 02.00… Amerikan CNN Televizyonu’na göre “hava­dan güdümlü bir mermi,” CBS Televizyonu’na göre “bir füze,” Haniye’nin kaldığı ko­nuta isabet etti. Önce Hamas, ardından da Filistin ve İran, Haniye ile 1 korumasının öl­düğünü doğruladı. Saldırının tam olarak nasıl gerçekleşti­rildiği açıklanmadı.

Dünya basını, füzenin İran topraklarının dışından atıl­dığını öne sürdü. (Önemli bil­gi: Tahran’a en yakın nokta­lar, 200 kilometre uzaklıktaki Türkmenistan ve 300 kilomet­re uzaklıktaki Azerbaycan ile olan sınırlar.) İsrail’in Kanal 12 Televizyonu ise İran içinden fırlatıldığını öne sürdü.

Netanyahu’dan kabinesine talimat: Sakın konuşmayın

İsrail, Şükür suikastı sonra­sında olduğu gibi Haniye sui­kastı sonrası da sessizliğe bü­ründü. İsrail medyasına gö­re, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, Haniye suikas­tından sonra kabine üyeleri­ne “sessizlik” talimatı verdi. Sadece aşırı sağcı Miras Ba­kanı Amichay Eliyahu, “Ölü­mü dünyayı daha güzel hale getirecek” açıklaması yaptı.

Haniye’nin ailesinden 9 ayda 70 kişi öldürüldü

İsrail, Haniye suikastı önce­si Gazze’de yaşayan ailesini hedef almıştı. Haniye mayıs­ta “(Gazze Savaşı’nın başlan­gıcı olan) 7 Ekim’den bu yana ailemden 60 kişi öldürüldü” derken; El Cezire Televizyo­nu haziran ayında Şati mülteci kampı bombardımanında Ha­niye’nin ailesinden 10 kişinin daha öldürüldüğünü duyurdu.

İran intikam yemini etti, ‘Ortadoğu’da tam ölçekli savaş çıkacak’ endişesi doğdu

İran yönetimi, İsmail Hani­ye’nin ülke topraklarında öldürülmesi üzerine İsrail’e tehditler savurdu. Cumhur­başkanı Mesud Pezeşkiyan, “İran, toprak bütünlüğünü, izzetini ve şerefini savuna­cak ve işgalci teröristleri al­çakça eylemlerinden dola­yı pişman edecektir” der­ken; dini lider Ayetullah Ali Hamaney, suikastın İran’da gerçekleşmesinden dola­yı kendilerini sorumlu gör­düklerini ve İsrail’den Hani­ye’nin intikamını almayı va­zife kabul ettiklerini söyledi. İran, 3 günlük yas ilan etti.

İran’ın tehditleri üzerine dünya basınında “tam öl­çekli savaş korkusu” baş­lıkları atıldı. İsrail’in 7 Ekim 2023’te başlattığı Gazze Sa­vaşı’nın İran’ın, Suriye’nin ve Hizbullah liderinin öldürül­düğü Lübnan’ın da içine çe­kileceği topyekün bir Orta­doğu savaşına dönüşmesin­den korkuluyor.

İsrail ile Hamas arasındaki esir takası ve ateşkes görüş­melerine ev sahipliği yapan Katar yönetimi de Benja­min Netanyahu yönetimine tepki gösterdi. Başbakan Al Sani, “Görüşmeler devam ederken siyasi suikastların ve Gazze’de sivilleri hedef alan saldırıların devam et­mesi bizi şu soruyu sorma­ya yöneltiyor; Bir taraf karşı taraftaki müzakereciyi sui­kastla öldürürken, arabulu­culuk nasıl başarılı olabilir?” ifadelerini kullandı.

Haniye kimdir?

-1962’de Gazze Şeri­di’ndeki Elşati mülte­ci kampında doğdu. Ailesi, İsrail’in kurulduğu 1948’de Aşkelon şehrinden kaçıp, mülteci olmuştu.

-1987’de Gazze İslam Üni­versitesi’nden mezun oldu. Genç yaştan itibaren Filistin davasına hizmet etti.

-1989’da I. İntifada’ya katıl­dığı için tutuklandı, 3 yıl ha­pis cezası aldı.

-1992 yılında hapisten çık­tı, birçok Hamas lideriyle birlikte İsrail ile Lübnan ara­sındaki sahipsiz toprakla­ra sürüldü. Kısa süre sonra Gazze’ye döndü.

-1997’de Hamas’ın ruhani liderinin ofisinin yönetimi­ne girdi.

-2006’da Hamas’ın seçim za­feri sonrasında, Filistin Başba­kanı oldu. 1 yıl sonra El Fetih ile Hamas arasındaki güç savaşı sonrası görevden alındı.

-2017’de Halid Mişal’in yeri­ne Hamas’ın Siyasi Büro Şefi oldu.

-2018’de Katar’a sürgüne gitti, Hamas’ı uzaktan yönet­meye başladı.

Rusya ve Çin kınadı, ABD “Bilgimiz yok” dedi

Rusya Dışişleri Bakan Yar­dımcısı Mihail Bogdanov, “Kabul edilemez siyasi cinayet” derken; Çin Dı­şişleri Bakanlığı “Büyük endişe duyuyoruz” sö­zelriyle tepki gösterdi. El Cezire Televizyonu, Ha­niye’nin kaldığı konutla ilgili istihbaratı saldırı öncesi İsrail’e ABD’nin sağladığını öne sürdü. ABD Dışişleri Bakanı An­tony Blinken, “Bilgimiz yok” diyerek ülkesinin dahli olmadığını sa­vundu.

Ankara’dan sert tepki

Erdoğan: Kalleş suikast

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “İsmail Heniye’ye yönelik Tahran’da gerçekleştirilen kalleş suikastı şiddetle kınıyor ve lanetliyorum” açıklamasında bulundu: “Bu suikast; Filistin davasını, Gazze’nin şanlı direnişini ve Filistinli kardeşlerimizin haklı mücadelesini akamete uğratmaya, Filistinlilerin moralini bozmaya, onları sindirmeye yönelik bir alçaklıktır. Daha önce Şeyh Ahmed Yasin’e, Abdülaziz El Rantisi’ye ve daha pek çok Gazzeli siyasi isme yapılan menfur saldırıların amacı ne ise, İsmail Haniye kardeşime yönelik düzenlenen suikastın amacı da odur. Ancak siyonist barbarlık bugüne kadar olduğu gibi emellerine yine ulaşamayacaktır.”

Bahçeli: Adı konmamış bir savaş

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, “Terör eylemini yapan kadar siparişi ve ihaleyi veren, destek sağlayan, ortam açan elbette ağır sorumluluk altındadır. Haniye suikastının çok boyutlu yansımaları ve operasyonel yankıları kaçınılmazdır. Kartlar açık oynanmaktadır. Adı konulmamış bir savaş hali tedavüldedir” tepkisinde bulundu.

Petrol fiyatlarında yüzde 3’e yakın artış oldu

İsmail Haniye suikastı sonrası Brent petrol fiyatı yüzde 2.76’ya varan bir yükseliş yaşadı, varil fiyatı 80.80 doları gördü. WTI varil fiyatı da 2 dolar arttı. Yüzde 2.68’likl artış yaşayan WTI varil fiyatı, 76.73 doları gördü.

Filistin Devlet Başkanı Abbas Türkiye’ye geliyor

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Filistin lideri Mahmud Abbas’ın, 14-15 Ağustos’ta Türkiye’yi ziyaret ederek, TBMM Genel Kurulu’na hitap edeceğini bildirdi.

Hamas, zaafiyet için sorumlu arıyor

İngiliz BBC Televizyonu’ndan iddia: “Bu sabah üç üst düzey Hamas yetkilisiyle konuştuk. Şoktalardı. Bu büyük güvenlik hatasından kimin sorumlu olması gerektiği tartışılıyor.”